TAREKS ( Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Sistemi ), Türkiye’de ithalat ve ihracat süreçlerinde ürün güvenliği ve teknik düzenlemelere uygunluğu denetlemek amacıyla kullanılan bir elektronik sistemdir. TSE (Türk Standardları Enstitüsü) ise bu süreçlerde önemli bir rol oynayan, Türkiye’nin ulusal standardizasyon kuruluşudur.
TAREKS ve TSE’nin İşleyişi:
1. TAREKS Nedir?
– TAREKS, ithalat ve ihracat işlemleri sırasında ürünlerin güvenliğini ve teknik düzenlemelere uygunluğunu sağlamak için kullanılan bir online denetim sistemidir. Bu sistem, ürünlerin belirlenen standartlara uygun olup olmadığını kontrol eder ve ithalat veya ihracat izinlerinin verilmesi sürecinde kullanılır.
– Sistem, ithalatçı veya ihracatçı firmaların belirli ürünler için önceden TAREKS üzerinden başvuru yapmalarını ve gerekli denetimlerden geçmelerini sağlar.
– TAREKS üzerinden yapılan kontrollerde, ürünlerin ilgili mevzuatlara uygun olup olmadığı ve Türkiye pazarına girmeden önce gerekli tüm testlerden geçip geçmediği denetlenir.
2. TSE’nin Rolü:
– TSE ( Türk Standardları Enstitüsü ), Türkiye’de standardizasyon faaliyetlerini yürüten, ürünlerin uygunluk değerlendirmesini yapan ve çeşitli belgelendirme hizmetleri sunan bir kuruluştur.
– TSE, TAREKS sistemi kapsamında, özellikle ürünlerin teknik düzenlemelere uygunluğunun değerlendirilmesi sürecinde önemli bir görev üstlenir. TSE, gerekli test ve muayeneleri gerçekleştirir ve sonuçları TAREKS’e ileterek ürünlerin uygunluk belgesini düzenler.
– İthalat veya ihracat yapılacak ürünlerin TSE standartlarına uygun olup olmadığı TSE tarafından değerlendirilir ve uygunluk belgesi düzenlenir. Bu belge, TAREKS üzerinden yapılan başvuruların onaylanmasında kullanılır.
3. TAREKS Kapsamında TSE Uygulamaları:
– Belgelendirme: İthal edilecek veya ihraç edilecek ürünlerin TSE tarafından belirlenen standartlara uygunluğunu gösteren belgelerin düzenlenmesi.
– Test ve Muayene: Ürünlerin güvenlik ve kalite standartlarına uygunluğunun laboratuvar testleri ve saha denetimleri ile değerlendirilmesi.
– Ürün Güvenliği: Piyasa gözetimi ve denetimi kapsamında ürünlerin tüketici güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde üretilip üretilmediğinin kontrolü.
4. TAREKS’e Başvuru ve Süreç:
– İthalatçılar ve ihracatçılar, TAREKS sistemine giriş yaparak ürünleri için gerekli bilgileri sisteme girerler.
– Gerekli bilgi ve belgeler sağlandıktan sonra, TAREKS sistemi üzerinden ürünler TSE gibi yetkili kuruluşlar tarafından denetlenir.
– Denetim sonucunda ürünler uygun bulunursa TAREKS sistemi üzerinden onay verilerek ithalat veya ihracat işlemleri tamamlanır.
TAREKS sistemi, Türkiye’nin uluslararası ticaret süreçlerinde ürün güvenliği ve kalite kontrolünü artırarak, tüketicilerin güvenli ürünlere erişimini sağlamak amacıyla önemli bir rol oynamaktadır. TSE ise bu süreçte, standartların belirlenmesi ve uygulanmasında kritik bir aktör olarak yer almaktadır.